เปิดเทอมใหม่ .ในภาวะเศษรฐกิจทดถ่อย โรงเรียนเอกชนทั่วไปป่วน ในสามจังหวัดเด็กเข้า ม.1 ลด เด็กมาต่างจังหวัดหดหาย เหลือไม่ถึง 1 เปอร์เซนต์ สภาพโรงเรียนผดุงศาสน์วิทยา โรงเรียนเล็กๆในหมู่บ้านที่บ้านบาโด มีเด็กเข้ามาเรียนตามปกติ
มูอัลลิมอุสมานครูสอนศาสนาว่าเราเน้นศึกษาด้านคุณธรรม และจริยธรรมบูรณาการศาสนากับภาษามลายู และให้นำไปปฏิบัติได้จริงในการดำเนินชีวิตประจำวัน เพราะโลกปัจจุบันจะประสบกับปัญหาด้านคุณธรรม และจริยธรรมมาก และอย่าพยายามทำให้เยาวชนยึดติดกับวัตถุนิยม
นายมูฮำมัด ผู้รับใบอนุญาตโรงเรียนกล่าวว่า"ในอดีตการเรียนในปอเนาะจะเป็นการเรียนศาสนา ส่วนใหญ่เจาะลึกลงไปในส่วนของวิถีชีวิตมุสลิมตามหลักคำสอนของอิสลาม ส่วนการเรียนภาคสามัญเป็นเนื้อหาวิชาการในทางโลก ปัจจุบันมีการบูรณาการการศึกษาทั้งสองแบบเข้าด้วยกันเรียกว่าเป็นแบบบูรณาการ ซึ่งจะทำให้เกิดการศึกษาทั้งสองด้านไปพร้อมกัน "
"รัฐมักมองการศึกษาของมุสลิมมีปัญหา แต่ชาวมุสลิมในชุมชนมองว่าการศึกษาของพวกเขาไม่มีปัญหา หากเป็นไปได้อยากให้ภาครัฐทำความเข้าใจเกี่ยวกับการศึกษาของเยาวชนมุสลิมให้มาก ให้ถูกจุดมากกว่านี้ ตลอดจนการดูแลเอาใจใส่อย่างแท้จริง เพื่อจะได้รู้ปัญหาของพวกเขา ส่งเสริมให้เยาวชนมุสลิมเอนทรานซ์เข้าระดับมหาวิทยาลัยได้เหมือนๆ กับที่ให้ด้านสามัญ สิ่งที่ต้องการ คืออยากให้ภาครัฐกระจายงานให้นักศึกษาศาสนาที่จบจากประเทศตะวันออกกลาง ที่รู้ภาษาอาหรับในเรื่องการธุรกิจ ให้เหมือนกับประเทศจีนที่สนับสนุนนักศึกษาที่พูดอาหรับได้ทำการค้ากับชาวอาหรับ อยากเห็นยุวชนมุสลิมอยู่อย่างร่มเย็นเป็นสุขและมีงานทำหลากหลาย มีโอกาสศึกษาทั้งศาสนาและสามัญระดับสูงควบคู่กันไป "
"อยากให้คณะปฏิรูปฯ เข้าถึงนักศึกษามากกว่านี้ เพราะบางอย่างเป็นความเข้าใจคลาดเคลื่อนเกินความจริงไปมาก ทั้งๆในชุมชนมุสลิม จัดการศึกษาปอเนาะมีมาช้านาน อยากเห็นสังคมมุสลิมกว้างขวางขึ้น มีการทำงานร่วมกับภาครัฐอย่างไว้ใจซึ่งกันและกันได้ อยากเห็นเจ้าหน้าที่ที่เป็นมุสลิมอยู่ทุกหน่วยงาน เพราะประเทศไทยมีหลายศาสนา เชื้อชาติ วัฒนธรรม และการเข้าหากันถ้าเป็นคนศาสนาเดียวกัน พูดตุยภาษาที่รู้เรื่อง สามารถบอกถึงปัญหาต่างๆ ได้ และเป็นการดีที่ภาครัฐจะได้รับความไว้วางใจจากพวกเขาเช่นกัน ช่องว่างระหว่างศาสนา และภาษาจะไม่มีอีกต่อไป ถ้าเราห่วงใยกันอย่างจริงจัง ไม่ทิ้งขว้างเหมือนที่แล้วมา แม้แต่ภาษาที่เราได่ส่งเสริมให้นักเรียนได้เรียนรู้อย่างน้อยสี่ภาษา"
